Wandelende duinen en jan-van-genten

Jan-van-gent; foto: Andreas Trepte, www.photo-natur.de

Op maandag 1 november – het was een ideale wandeldag met veel zon en vrijwel windstil – liep ik met Wouter, een van mijn wandelmaten, van station Santpoort-Noord via het Wezenpad naar de Kennemerduinen. Vandaar naar de Oosterplas en het Vogelmeer. Omdat het al wat aan de late kant was, besloten we naar IJmuiden te lopen om daar de bus te nemen terug naar Amsterdam. Bij het Vogelmeer kozen we daarom richting Strandslag Kattendel. Dichtbij de splitsing Kattendel-Parnassia, zegen we een bord met een waarschuwing: Pas op, vanwege overstekend duin ligt er zand op het pad. En inderdaad, het fietspad waarover wij liepen, veranderde al snel in een zandpad. Het wandelpad naar Kattendel dat wij verwachtten was er niet meer. De wegwijzer was er wel: deze wees recht naar een zandduin. Zo ver was het duin dus al gewandeld!

Het 'pad' naar Kattendel

Bij de zee gekomen, was de zon al laag. Het was even na halfvijf. Wouter keek naar de vogels en zag er een paar duiken. 'Hé, jan-van-genten!' Meteen pakte hij zijn verrekijker en zag dat er inderdaad veel jan-van-genten boven zee vlogen en regelmatig doken op de hun karakteristiek manier. Het bleken allemaal juvenielen te zijn. Met het blote oog kon ik het duiken ook goed zien. Jan-van-genten! Die had ik hier helemaal niet verwacht, en zonder Wouter was ik er nooit achter gekomen dat dat ze waren.

Thuisgekomen, zocht ik meer informatie over deze vogels. Het blijkt dat jan-van-genten op rotsige eilanden broeden, vooral rond de Britse eilanden, Noorwegen, IJsland en Bretagne, maar ook langs de oostkust van Canada. De grootste kolonies ter wereld bevinden zich op de eilanden Saint Kilda en Bass Rock bij Schotland.

Langs de Nederlandse kust komen ze ook regelmatig voor, las ik, maar dat hangt af van de beschikbaarheid van bepaalde soorten vis (ze eten vooral makreel) en van de heersende windrichting. Uit jarenlange tellingen is gebleken dat de meeste jan-van-genten langs onze kust worden waargenomen in de maand oktober. Wij hadden dus geluk dat we ze nog zagen.

Een filmpje met duikende jan-van-genten